Is snoozen slecht voor je?

Wanneer je niet echt een ochtendmens bent (schuldig), heb je waarschijnlijk wat moeite met termen als ´lekker vroeg opstaan´. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ´lekker vroeg opstaan´ staat bij mij gelijk aan ´lekker een broccoli-shake drinken´. Je doet het omdat het goed voor je is, maar echt genieten zal het nooit worden. 

Gelukkig bestaat er voor de non-ochtendmensen een remedie: snoozen. Oh, de blijdschap die ik voel wanneer ik die ellendige wekker vertel dat hij nog even 10 minuten zijn mond moet houden. Heerlijk! Het besef dat ik me nog even om mag draaien en me onder mijn warme dekbed mag verschuilen is een momentje van puur geluk. In mijn ogen is snoozen gewoon langzaam wennen aan het idee van opstaan. 

Maar helaas is dat een zoete leugen die ik mijzelf vertel:´Nog vijf minuutjes! Dan sta ik op, echt!´ Alsof het opstaan over vijf minuten makkelijker gaat dan nu. No way, Jose. Dat dekbed is over vijf minuten nog net zo warm als nu en m´n matras ligt ook nog net zo lekker. Ik hou mezelf dus behoorlijk voor de gek. Maar wat is dan wel de beste oplossing voor ons langslapers?

Direct opstaan

Say whut? Alleen al bij het idee dat ik mijn slaperige lijf na de eerste wekker direct uit bed moet hijsen, zakt de moed me in de schoenen. Hoe doen mensen dat? En waarom? 

De oplossing brengt goed nieuws: we moeten namelijk meer slapen! Dat klinkt mij als muziek in de oren. Het lijkt misschien op het eerst gezicht niet logisch, maar niet snoozen leidt uiteindelijk tot meer en betere slaap. Wanneer je fanatiek snoozed, betekent dit vaak dat je lichaam moeite heeft met wakker worden. Dit is een teken van te weinig slaap. Een volwassene heeft over het algemeen 7-8 uur slaap per nacht nodig. Vaak snoozed men om dat ze ´s ochtends ´nog even wat extra slaap willen pakken´. Echter is dit geen slaap waar je fitter van wordt, omdat je slaapcyclus inmiddels al is onderbroken door de wekker. En zo houd je het slaaptekort in stand. Je kunt dus beter je wekker wat later zetten en dan direct opstaan. Zo krijgt je lichaam beter slaap in de tijd die je normaal kwijt zou zijn aan snoozen.

Snoozen verstoort onze slaapcyclus

We worden dus duidelijk niet fitter van snoozen. Daar zit een technisch verhaal achter, wat vooral te maken heeft met onze REM-slaap. Voor de mensen die dit interessant vinden, leg ik dit verhaal hier zo even uit. Voor de mensen die dit niet interessant vinden: scroll vooral verder naar de volgende alinea, want daar beginnen de grapjes weer. Okay, to the point:

Onze slaapcyclus bestaat uit verschillende soorten slaap. De meest belangrijke zijn lichte (bekend als REM = Rapid Eye Movement) slaap en diepe slaap. In ons eerste slaapstadium (direct na het in slaap vallen) slapen we meestal diep en naarmate de cyclus vordert, slapen we steeds lichter. Ongeveer een uur voordat we daadwerkelijk wakker worden begint ons lichaam zich al voor te bereiden op het wakker worden. Onze lichaamstemperatuur stijgt ietsjes en ons lichaam begint dopamine en cortisol aan te maken. Deze hormonen zorgen ervoor dat we voldoende energie hebben om op te staan.

Snoozen verstoort dit proces. Nu zou je zeggen: niet uit jezelf wakker worden ook. Ja, dat klopt. Wakker worden door de wekker is ook tegennatuurlijk. Echter: wanneer je direct opstaat, rond je de slaapcyclus af. Wanneer je snoozed, start je de slaapcyclus weer opnieuw op. Je gaat dus eerst weer richting je diepe slaapfase, waardoor je nog vermoeider wakker wordt dan de eerste keer. Hoe vaker je snoozed, hoe vaker je in deze vicieuze cirkel belandt. 

Hoe lang mag ik maximaal snoozen?  

Toch niet bereid om je wegdoezelmomentje op te geven ´s ochtends? I hear you sister! Geeft niks hoor, overkomt de beste. Gelukkig is er een manier om je snoozegedrag in redelijk goede banen te leiden. Snooze bijvoorbeeld niet maar 5 minuten. Dit heeft totaal geen nut en kost je alleen maar energie. Probeer in plaats daarvan 20 minuten te snoozen. Op die manier heb je nog íets aan je slaap. Snooze nooit langer dan 30 minuten. Hiermee loop je namelijk het risico weer in je diepe slaap terecht te komen en dan wordt fit opstaan echt een onmogelijke opgave.

Stoppen met snoozen

Mijn voornemen is al jarenlang: een ochtendmens worden. En minder snoepen. Helaas zijn beiden tot dusver nog niet erg gelukt. Nu ik weet dat mijn dagelijkse snoozefest hier waarschijnlijk de hand in heeft, zit ik eraan te denken om het snoozen toch maar op te geven. Het zal niet makkelijk worden (voor mijn omgeving), maar met onderstaande tips zou ik een heel eind moeten komen;

1. Eerder naar bed. Dan maar een aflevering van Penoza minder kijken ´s avonds.
2. Mijn wekker verder van het bed afzetten. Op die manier moet ik er wel uit om dat akelige geluid de mond te snoeren. De andere optie is ´negeren´, dus zorg vooral voor een ondragelijke ringtone.
3. Direct het licht aandoen zodra de wekker afgaat. Door licht maakt je lichaam geen melatonine (slaaphormoon) meer aan en zal je sneller wakker worden.
4. Van ijskoud opstaan is nog nooit iemand vrolijk geworden. Zorg dus dat je een badjas en pantoffels bij de hand hebt.
5. Ochtendgymnastiek! Iets actiefs doen direct na het wakker worden zorgt voor meer energie. Je hoeft niet direct uit bed te springen voor twintig pushups, je hersenen activeren werkt ook. Een potje Candy Crush op je smartphone telt dus gewoon.
6. Breakfast is for winners. Verleid jezelf met het vooruitzicht op een heerlijk ontbijt. Wedden dat je een stuk sneller opstaat?

Hopelijk krijg ik mijn snoozegewoonte een beetje onder controle en wie weet? Misschien word ik uiteindelijk nog iemand die ´lekker vroeg opstaat´. Om een broccoli-shake te gaan drinken. ;-)